Het onderzoek naar de koningsbomen uit 1990-91 leerde ons dat ongeveer 1/3 van deze bomen een mooie standplaats hebben en een goed onderhoud kennen. 1/3 heeft zorg nodig. Weghalen van straatmeubilair en het verbeteren groeiplaatsomstandigheden is hierbij belangrijk. 1/3 is er 32 jaar na hun plantdatum niet meer.
Hoe zou het nu gesteld zijn met bomen die nog geen vijf jaar geleden onder publieke belangstelling en vaak samen met scholen en verenigingen werden geplant?
Een beperkt onderzoek naar de vredesbomen die naar aanleiding de viering van de 100ste verjaardag van het einde van WO I werden geplant geeft ons daar een beeld van.
Op zoek naar de vredesbomen
In 2018 deed het agentschap Natuur en Bos (ANB) een oproep om vredesbomen aan te planten. 230 steden en gemeenten schreven zich in en ontvingen gratis een winterlinde of zomereik. Vlaanderen kreeg er in dat jaar meer dan 300 vredesbomen bij.
Om deze levende monumenten voor de volgende generaties te bewaren onderschreven volgens de website van ANB 63 steden en gemeenten een charter. Volgens een toegestuurde lijst van ANB waren er 69 steden en gemeenten akkoord om dit document te ondertekenen.
Een eerste vaststelling is dat maar een goed kwart van de deelnemende steden en gemeenten door het onderschrijven van het charter de herinnering aan het einde van den Grooten Oorlog levendig wensen te houden.
Een tweede punt is dat info over waar de bomen zijn geplant binnen ANB blijkbaar maar gedeeltelijk aanwezig is. Er bestaat een lijst met 271 vredesbomen, maar de ligging ervan is niet altijd duidelijk of zelfs onbekend.
De website van het agentschap bevat fotoalbum van de plantacties. Ook deze is onvolledig. En het is jammer dat enkel de stad of de gemeente en niet de juiste plantlocatie wordt aangegeven.
Een zoektocht op het internet leverde bijkomende informatie over de plantplaatsen en de inhuldigingen van de vredesbomen op.
Wat is nu de huidige kwaliteit deze bomen? Om dit te weten bezocht ik er 34 in de provincie Oost-Vlaanderen.
Hoe is het gesteld met deze 34 bomen?
Van de 34 bezochte bomen zijn er 6 afgestorven, allemaal eiken. In twee gevallen is een nieuwe boom aangeplant. Daarvan staat er 1 goed bij staat. De andere, een zuileik, kwijnt opnieuw weg. Dat er verschillende eiken gestorven zijn heeft waarschijnlijk te maken met de nazorg. In de voorbije droge periodes kan dit te maken hebben met het nalaten van het geven van water.
7 bomen kennen een afgebroken top of schade aan de schors door maaiwerkzaamheden. Ook op dit vlak vormt de nazorg voor de bomen het probleem.
Hebben de vredesbomen een lange levensverwachting?
Na nog geen vijf jaar na plantdatum blijken al 38% van de bomen afgestorven of kennen ze schade.
Van de alle bezochte steden en gemeenten waren er 8 akkoord met het charter om de bomen te behouden als groen erfgoed. Opmerkelijk is dat in 1 van deze gemeenten de vredesboom is afgestorven en dat er bij 4 andere de boom beschadigd kent (top afgebroken of schade aan de schors). Dit doet vermoeden dat het dezelfde richting uitgaat als met de koningsbomen van 1990-91. Zelfs het ondertekenen van een charter met duidelijke engagementen blijkt geen garantie op het behoud van de bomen op lange termijn.
Wie heeft er zin?
Van de in 2018-19 meer dan 300 geplante vredesbomen heb ik er 34 bezocht. Heeft er iemand zin om de resterende op te zoeken? Alle info staat ter beschikking!
#boomtoerist #vredesbomen #toekomstbomen #winterlinde #zomereik #natuurenbos #onroerenderfgoed #vlaanderen #oostvlaanderen #grootenoorlog #wereldoorlog
Comentarios